Er wordt de laatste er tijd weer flink op los 'gehackt' in een wereld waar toegang tot informatie macht en rijkdom kan betekenen: primaire drijfveren voor de verzamelende primaat met intelligentie. Ik kan alleen zolangzamerhand niet zoveel meer met de term 'hacken', omdat er zoveel mee bedoeld kan worden. van Dale beschrijft het als: 'inbreken in een computer' en zo wordt het in de mediaover het algemeen ook gebruikt, en volgens mij dekt dat de lading niet.
Hackers komen in vele kleuren en smaken, en doen hun ambacht op verschillende manieren, en met verschillende motivatie. Ooit, toen ik nog van papier las, en meer haar had dan nu, ben ik door 'The Hacker Crackdown: Law And Disorder On The Electronic Frontier'van Bruce Sterling uit 1992 heengerend, een vermakelijke vertelling over de vroege dagen van het internet in de USA en de pogingen van justitie aldaar om vroege 'hackers' te vervolgen, die zich toegang verschaft hebben tot vertrouwelijke data van de overheid door de vuilcontainers van ministeries na te zoeken op wachtwoorden.Het is een scherpe analyse van de zich net ontplooiende digitale maatschappij en haar luizen in de pels. Voor wie erin is geinteresseerd hier in zijn geheel online te vinden.
Het boek is geschreven vanuit het oogpunt van (toen) jonge journalisten, vaak gelieerd aan roemrucht maandblad 'Wired', die de kwetsbaarheid van informatiesystemen blootleggen, door data vrij te geven die niet voor het publiek bestemd waren, omdat ze een bijdrage willen leveren aan de openbaarheid van bestuur. Eigenlijk hetzelfde als wat Wikileaks nu doet. In dit perspectief zijn hackers dus idealisten, die informatie verzamelen waar ze geen authorisatie voor hebben, en deze publiek maken uit idealistische overweging. Dat hoeft niet te gebeuren door 'in te breken op een computer', als Wikileaks informatie krijgt van een klokkeluider wordt er niet ingebroken: de persoon die de informatie verstrekt, heeft vaak wel authorisatie. Wikileaks echter niet, en zodra de informatie in hun handen overgaat, is deze 'gehackt'.
Er is natuurlijk nog een tweede categorie: waar Julian Assange als Luke Skywalker het opneemt tegen mogendheden, hebben zij zich overgegeven aan de Dark Side, en verzamelen gegevens voor eigen gewin, vaak met aanzienlijke schade voor derden: ze houden zich bezig met dingen zoals het kapen van bankgegevens door keyloggers, het leegplunderen van databases met persoons- of bedrijfsgegevens en het installeren van ransomware. De motivatie is geld.
Ik denk dat beide groepen een essentiele bijdrage aan onze maatschappij leveren. Zonder digitale systemen was onze maatschappij allang topzwaar geworden. Hierdoor ontstaan overheidsstructuren die zó log en groot zijn geworden, dat niemand door de bomen het bos nog ziet en het vaak voor de gewone man niet meer duidelijk is, wat er op hogere niveaus bij de overheid gebeurt.
Overheden hebben veel macht. Dat moet ook, anders worden landen onbestuurbaar. Maar die macht moet wel gecontroleerd worden, en bij misbruik ingeperkt. Anders bestaat er gevaar voor een dictatuur. Politieke structuren van de omvang zoals wij die kennen (zoals de EU) leiden een eigen leven. De belangen van de burger worden niet altijd even goed gediend door politici die het contact met het volk verliezen. En waar politici nog vaak door idealistische motieven worden gedreven, gaat het in het bedrijfsleven alleen om geld, en worden bedrijven ook steeds grootschaliger. De macht die daarmee gepaard gaat is in mijn ogen beangstigend en controle is er nauwelijks. Af en toe een breekijzer op een deurtje hier en daar, ik vind het een goede zaak ,en dit legitimeert de eerste groep.
De tweede groep heeft dezelfde functie als de ouderwetse dief: als je niet wil dat je spullen worden meegenomen, leg ze dan niet op straat, en doe de deur op slot. Leuk hoor, zo'n "Cloud", maar waar komen mijn gegevens terecht, en wie kijkt er mee? En als je je dierbare foto's, je belangrijke documenten, je belastingaanslag wél allemaal op je PC hebt staan, maar je laat de voordeur naar het internet wijdopen, en legt alles open en bloot neer, dan is het toch niet raar dat de boeven langskomen? Er zijn nog genoeg mensen die een open Wifi-netwerk hebben 'omdat dat zo handig is voor de buren'. Inderdaad, en voor terroristen en kinderlokkers die anoniem willen surfen ook. Hier past een facepalm. Een kopie op een extern medium maken van unieke familiefoto's is ook een brug te ver gedacht voor de meeste mensen, die vervolgens bij een harde schijf crash bij mij huilie-huilie komen doen over de k*tcomputer. Angst is een prima motivator, en berichten over identity-theft en dergelijke zetten hopelijk dit soort mensen aan het denken, zodat ik me niet meer hoef te ergeren aan ze.
Dus: hulde en bloemen aan de hackers!